TNN - 2024, nummer MSMilan 2023 Congresnieuws, januari 2024
No authors
Op basis van verschillende gerandomiseerde en observationele studies wordt aangenomen dat een vroege interventie met een hoog-effectieve ziektemodificerende therapie (‘high-efficacy disease modifying therapy’, HE-DMT’s) het beste risico-batenprofiel heeft voor patiënten met ‘relapsing-remitting’ MS (RRMS). Het lijkt er ook steeds meer op dat ziekteprogressie onafhankelijk van relapsactiviteit (‘progression independent of relapse activity, PIRA) een belangrijk bijdrage levert aan de invaliditeitsaccumulatie op de lange termijn. De vraag is of patiënten die starten met een HE-DMT als eerste therapie op lange termijn betere uitkomsten vertonen op het gebied van invaliditeitsprogressie en PIRA dan patiënten die behandeld worden volgens de escalatiestrategie. Tijdens MSMilan2023 presenteerde dr. Pietro Iaffaldano (University of Bari Aldo Moro, Bari, Italië) een studie waarin beide strategieën met elkaar zijn vergeleken. Daartoe werd een groot cohort van RRMS-patiënten, vanuit het Italiaanse MS-register, geanalyseerd om het langetermijneffect te bepalen van een vroege HE-DMT-behandeling versus een uitgestelde behandeling met HE-DMT’s.1
Lees verderTNN - 2024, nummer MSMilan 2023 Congresnieuws, januari 2024
No authors
Cladribine is een immunosuppressivum dat kan worden ingezet bij de behandeling van ‘relapsing-remitting’ MS.1 Behandeling met cladribine beperkt de vorming van nieuwe laesies en kan de verergering van invaliditeit tegengaan op de korte en middellange termijn.2 Hoewel bekend is dat een cladribinebehandeling van twee jaar tot een responstermijn van vier jaar kan leiden, is onbekend hoe de timing van cladribinebehandeling en eventuele herbehandeling met het middel de ziekte beïnvloedt. Daarnaast zijn de langetermijneffecten van cladribinebehandeling op de concentraties van circulerende immunoglobulinen onduidelijk. Tijdens het MSMilan 2023-congres gaf Daniel O’Neill (Liverpool Hospital, Liverpool, Australië) een presentatie over de 5-jaars resultaten van het Sydney cladribine-cohort waarin dit werd onderzocht.3
Lees verderTNN - 2024, nummer MSMilan 2023 Congresnieuws, januari 2024
No authors
Er is behoefte aan snelwerkende therapieën die aangrijpen op de acute én chronische ontstekingen bij patiënten met de ‘relapsing-remitting’ vorm van multiple sclerose (RRMS). Bruton’s tyrosinekinase (BTK) is een eiwit dat in verband is gebracht met beide ontstekingscomponenten van RRMS.1 Fenebrutinib remt de activatie van B-cellen en microglia. Deze dubbele werking zorgt er mogelijk voor dat fenebrutinib zowel de ziekteactiviteit als de ziekteprogressie kan remmen bij RRMS-patiënten. Uit preklinische studies blijkt dat fenebrutinib een krachtige, reversibele BTK-remmer is die 130 keer selectiever bindt aan BTK dan aan andere kinases.2 In de FENopta-studie werd onderzocht in hoeverre fenebrutinib de bloed-hersenbarrière passeert en invloed heeft op de radiologische ziekteactiviteit bij patiënten met RRMS. Tijdens MSMilan2023 besprak Amit Bar-Or ( Perelman School of Medicine, Philadelphia, VS) de resultaten van de FENopta-studie, een lopende fase II-studie waarin RRMS-patiënten werden behandeld met de BTK-remmer fenebrutinib of een placebo.3
Lees verderTNN - 2024, nummer MSMilan 2023 Congresnieuws, januari 2024
No authors
Het is momenteel nog onduidelijk wat precies de gevolgen zijn van het stopzetten van een behandeling met een ziektemodulerende therapie (‘disease-modifying therapy’, DMT) bij MS-patiënten. Observationele studies lijken erop te wijzen dat het wellicht mogelijk is om de therapie te staken zonder nieuwe relapsen te ontwikkelen of de invaliditeitsprogressie toe te laten nemen. 1–3 Er zijn nog echter nog weinig gerandomiseerde gecontroleerde studies naar dit vraagstuk gedaan. De gerandomiseerde DOT-MS-studie had dan ook als doel om uit te zoeken of een DMT, gegeven als eerstelijnsbehandeling, gestaakt kan worden bij patiënten met relaps-onset MS (‘relapsing-remitting’ of secundair progressieve MS) die inflammatoir stabiel zijn.4
De eerste resultaten van de gerandomiseerde DOT-MS-studie lieten zien dat meer patiënten in de groep die de ziektemodificerende therapie staakten inflammatoire ziekteactiviteit ontwikkelden dan patiënten die de behandeling continueerden. De studie werd dan ook voortijdig beëindigd, vertelde drs. Eline Coerver (Amsterdam UMC, locatie VUmc) tijdens MSMilan2023 zien.4
Lees verderTNN - 2024, nummer MSMilan 2023 Congresnieuws, januari 2024
No authors
De inzet van een autologe hematopoëtische stamceltransplantatie (HSCT) kan worden overwogen bij mensen met ‘relapsing-remitting’ MS (RRMS) die onvoldoende reageren op andere behandelingen.1 De geschiktheid van de behandeling voor de patiënt wordt overwogen op basis van individuele ziekte- en gezondheidsfactoren. De behandeling kan namelijk ernstige bijwerkingen met zich meebrengen, zoals infecties en gastro-intestinale problemen. Patiënten moeten daarom zorgvuldig worden gescreend en geïnformeerd over de mogelijke risico’s. Hoog-effectieve ziektemodulerende therapieën (‘disease-modifying therapies’, DMT’s) zijn ook een mogelijkheid voor mensen met MS die een actieve ziekte vertonen ondanks het gebruik van een gemiddeld- of laag-effectieve DMT. De inzet van deze therapieën kan echter ook leiden tot ernstige bijwerkingen op de korte of langere termijn.2 Momenteel bestaat er nog geen algehele consensus over de implementatie van HSCT’s en zijn beperkte gegevens beschikbaar over hoe deze effectiviteit zich verhoudt tot hoog-effectieve ziektemodulerende therapieën. Tijdens MSMilan2023 presenteerde Antonio Scalfari (Imperial College London, Londen, Verenigd Koninkrijk) de resultaten van een ‘head-to-head’-vergelijking tussen deze verschillende behandelopties.3
Lees verderTNN - 2024, nummer MSMilan 2023 Congresnieuws, januari 2024
No authors
Geneesmiddelen die het ziektebeloop van multiple sclerose (MS) kunnen beïnvloeden (‘disease-modifying therapies, DMT’s) vormen een heterogene groep van medicijnen die via verschillende aangrijpingspunten hun werking kunnen uitoefenen. Het is niet mogelijk om de veiligheid van DMT’s uitsluitend te beoordelen op grond van gerandomiseerde onderzoeken, aangezien in klinische studies vaak alleen bijwerkingen worden geregistreerd die op de korte termijn optreden. Om die reden is er behoefte aan observationele studies. Tijdens MSMilan2023 gaf Huah Shin Ng (University of British Columbia, Vancouver, Canada) inzicht in het veiligheidsprofiel van DMT’s op basis van ‘real-world’-data.
Lees verderTNN - 2024, nummer MSMilan 2023 Congresnieuws, januari 2024
No authors
Dosering met een verlengd interval (‘extended interval dosing’, EID) is een opkomende behandelstrategie met verschillende voordelen, waaronder een lager risico op progressieve multifocale leuko-encefalopathie (‘progressive multifocal leukoencephalopathy’, PML) dan met standaardintervaldosering (SID).1
In eerder onderzoek is aangetoond dat de werkzaamheid van natalizumab met een doseringsinterval van vier weken vergelijkbaar is met een interval van zes weken.2 Toch krijgen sommige patiënten met ‘relapsing remitting’ multiple sclerose (RRMS) nog steeds hoge concentraties natalizumab toegediend. Tijdens MSMilan2023 presenteerde Alyssa Toorop (MS Center, Amsterdam UMC locatie VUmc) de uitkomsten van de Nederlandse NEXT-MS-studie naar een gepersonaliseerde aanpak bij het verlengen van het doseringsinterval van natalizumab.3
Lees verder