Complicaties van externe cerebrospinale vloeistofdrainage bij patiënten met aan aneurysma gerelateerde subarachnoïdale bloeding

juni 2021 Kliniek in Praktijk Willem van Altena

Editor’s pick van dr. Dennis Buis, neurochirurg, Amsterdam UMC

Patiënten met een subarachnoïdale bloeding als gevolg van een aneurysma (aSAB) hebben vaak externe cerebrospinale vloeistofdrainage (in het Engels: cerebrospinal fluid drainage, CSFD) nodig. Die behandeling kan echter tot complicaties leiden. Een team onderzoekers van Radboudumc in Nijmegen heeft dit nader onderzocht. Recent werd dit onderzoek gepubliceerd in vaktijdschrift Acta Neurochirurgica.

Bij ongeveer 20% van de patiënten met een aSAB doet zich hydrocefalie voor, waarbij hersenvocht onvoldoende wordt afgevoerd. Bij aSAB-patiënten met hydrocefalie is externe drainage in tot 83% van de gevallen noodzakelijk.

Medische complicaties

Voor het onderzoek in Nijmegen werden gegevens over complicaties geanalyseerd van aSAB-patiënten die tussen januari 2016 en januari 2018 in het ziekenhuis opgenomen waren, en die werden behandeld met CSFD. Daarbij werden demografische gegevens vastgelegd, alsmede het type drain dat werd gebruikt, de ernst van de aSAB en de complicaties tot 30 dagen na plaatsing van de drain. De complicaties waren onderverdeeld in complicaties die direct verband hielden met de drain, en complicaties die niet direct op de drain terug te voeren waren, en die als ‘medische complicaties’ werden aangeduid.

Het ging om 140 drains die bij 100 aSAB-patiënten geplaatst waren. In totaal deden zich 112 complicaties voor bij 59 patiënten. Daarvan waren er 36 rechtstreeks op de drain terug te voeren, de overige 76 waren medische complicaties. Meest voorkomend was een infectie (n=34), gevolgd door losraken van de drain (n=16), meningitis (n=11) en occlusie (n=9). Een Poisson model liet zien dat voor elke dag drainage het gemiddelde aantal complicaties met 2,9% steeg (95%-BI: 0,6–5,3%, p=0,01).

Correlatie

Concluderend stelden de onderzoekers vast dat complicaties algemeen voorkomen bij patiënten met een aSAB, waarbij 32% rechtstreeks verband houdt met drainage. Er is een correlatie zichtbaar tussen de duur van de drainageperiode en het aantal complicaties. Terugbrengen van de duur van de drainage zou dan ook een doel kunnen zijn voor toekomstige verbeteringen in de zorg.

Referentie

Arts S, van Lindert EJ, Aquarius R, et al. Complications of external cerebrospinal fluid drainage in aneurysmal subarachnoid haemorrhage. Acta Neurochir (Wien). 2021 Apr;163(4):1143-1151. doi: 10.1007/s00701-020-04681-3. Epub 2021 Jan 2. PMID: 33387044; PMCID: PMC7965850.