SAMENVATTING
Vermoeidheid is een veelvoorkomende klacht bij multipele sclerose (MS) en heeft een grote impact op het dagelijks functioneren van patiënten. Patiënten krijgen veelal multidisciplinaire revalidatiebehandeling, waarin bewegings- en ergotherapie gericht op het verdelen van de beschikbare energie (‘energy conservation management’) belangrijke onderdelen zijn. In de richtlijn Multipele sclerose uit 2012 wordt daarbij een proefbehandeling met amantadine of modafinil voorgesteld. In dit artikel worden de recente wetenschappelijke inzichten in de verschillende behandelingen van vermoeidheid bij MS besproken. De conclusie luidt dat multidisciplinaire behandeling, aerobe training en ‘energy conservation management’ nauwelijks effectief zijn als behandeling van deze klacht. Voor de effectiviteit van medicamenteuze behandeling is het bewijs niet conclusief; amantadine is mogelijk effectief. Cognitieve gedragstherapie (CGT) specifiek ontwikkeld voor vermoeidheid bij MS geeft goede resultaten op de korte termijn. In vervolgonderzoek wordt gewerkt aan landelijke implementatie van CGT en het verbeteren van de langetermijnresultaten.
(TIJDSCHR NEUROL NEUROCHIR 2020;121(6):236-41)
