Studenten geneeskunde en biomedische wetenschappen helpen mysterie Long-COVID te ontrafelen

november 2022 Corona Willem van Altena
COVID-19 long covid symbol. A young strong man in a white kimono for sambo, jiu jitsu and other martial arts with a blue medical gloves. White card with words 'long covid'. Long covid concept.

Onder de naam ‘Long-COVID Challenge’ worden ruim 400 studenten geneeskunde en biomedische wetenschappen van Universiteit Utrecht opgeroepen om studievoorstellen in te dienen voor onderzoek naar de oorzaken van Long-COVID. Het beste idee zal daadwerkelijk worden uitgevoerd door wetenschappers en studenten aan UMC Utrecht.

Onontgonnen gebied

De challenge is onder meer het geesteskind van de dr. Annelies Bos. Zij werkte als gynaecoloog in UMC Utrecht, maar Long-COVID zorgde ervoor dat ze niet verder kon werken. Samen met Ellen Bark richtte zij dit jaar Stichting Long Covid op. Het doel: geld binnenhalen voor biomedisch onderzoek naar de oorzaak en behandeling van Long-COVID. De stichting doneert 15.000 euro voor de uitvoering van het meest kansrijke idee tijdens de Long-COVID Challenge voor studenten. Bos zegt zelf: “Er is nog onvoldoende biomedisch onderzoek naar de oorzaken van Long-COVID. Er zijn nul oplossingen voor patiënten. Daarom ben ik blij met de Long-COVID Challenge. In het onontgonnen gebied van deze aandoening bestaat behoefte aan veel goede ideeën en pilotprojecten die uiteindelijk richting geven aan grotere onderzoeken.”

De studenten zijn inmiddels verdeeld over twaalf interdisciplinaire groepen. Die gaan bijna twee weken lang nadenken over biomedische onderzoeksvoorstellen op het vlak van Long-COVID. Op 9 november wordt bekendgemaakt wat het meest kansrijke idee is. Zestien studenten zullen dit later in het academisch jaar daadwerkelijk uitvoeren, in de Bachelor Research Hub van het UMC Utrecht.

Ergotherapeut

Tijdens de kick-off van de challenge kwamen ook drie Long-COVID-patiënten aan het woord. Een van hen was Ingrid Essenberg, beleidsadviseur onderwijscentrum in het UMC Utrecht. Zij raakte dit jaar besmet met het coronavirus. Ze werd ziek, had twee dagen koorts, maar dacht na twee weken weer aan het werk te kunnen gaan. “Ik heb de studenten verteld dat ik begon met een dag thuiswerken. Dat ging best goed. Maar op de tweede dag werd ik bijna gek van het licht van mijn beeldscherm: het lukte niet me te concentreren en ik moest me weer ziek melden. Vanaf die dag heb ik veel geslapen en kan ik geen licht en ook geen geluid verdragen. Na ruim twee maanden adviseerde de bedrijfsarts me een ergotherapeut te bezoeken. Die heeft nuttige tips gegeven. Ik deel nu mijn dag op in drie delen: activiteiten waarbij je je hersenen gebruikt, lichamelijke activiteiten en rust. Inmiddels werk ik weer: drie keer één uur per week. Na een uur moet ik de rest van de dag uitrusten.”

Trillende handen

Tijdens Essenbergs verhaal ervoeren studenten ter plekke wat de consequenties van Long-COVID kunnen zijn voor een patiënt. “Vanwege het vele licht en geluid kreeg ik trillende handen en een verhoogde lichaamstemperatuur. Ik zei ook tegen de studenten dat mijn hartslag verhoogd raakte en ik niet meer goed kon nadenken. Het enige voordeel hiervan is dat ik iets heb kunnen betekenen voor de maatschappij: studenten hebben context gekregen bij de medische terminologie die ze leren tijdens de opleiding. Ja, ik heb het idee dat het indruk heeft gemaakt. Na afloop schoten sommige studenten me aan: Mag ik u nog wat vragen?”

Auto-immuniteit

Hoofdonderzoeker Niels Eijkelkamp verricht samen met Jeroen den Dunnen, immunoloog in Amsterdam UMC, onderzoek naar Long-COVID. “Er zijn veel hypotheses over wat Long-COVID veroorzaakt. Eén ervan is dat auto-immuniteit een rol speelt: antistoffen richten zich tegen lichaamseigen eiwitten. Met experimenten hebben Jeroen en ik aanwijzingen gevonden dat auto-immuniteit inderdaad een factor kan zijn bij Long-COVID. Gegevens daarover hebben we gedeeld met studenten. Wij hopen dat zij ons nu kunnen helpen een nieuwe stap te zetten in deze onderzoeksrichting. Een professionele onderzoeker die zich al een tijd op een vraagstuk richt, kan op den duur oogkleppen op krijgen. Deze talentvolle studenten uit verschillende disciplines zijn daar niet mee belast en kunnen met een open blik naar het thema kijken.”

Meer informatie

Bezoek de website van Stichting Long COVID

Lees het persbericht van UMC Utrecht over de Long COVID Challenge