Tijdige diagnose bij dementie belangrijk: 10 waarschuwingssignalen van Alzheimer

september 2021 Algemeen Dominique Vrouwenvelder

Vandaag, dinsdag 21 september, is het Wereld Alzheimer Dag. Het thema van deze dag is: ‘De vele gezichten van dementie’. Wereldwijd pleiten zorginstellingen en -organisaties voor tijdige diagnose, omdat de patiënt dan de juiste zorg en ondersteuning kan krijgen.

Op Wereld Alzheimer Dag 2021 presenteert de internationale alzheimerorganisatie (‘Alzheimer’s Disease International’, ADI) de studie: ‘Journey through the diagnosis of dementia’. Het verslag richt zich op de diagnose van dementie. Diagnostiek is namelijk wereldwijd nog steeds een groot probleem: mensen die naar een diagnose zoeken krijgen vaak te maken met lange wachttijden, als ze überhaupt al een diagnose kunnen krijgen. Een veelgehoorde reactie bij Alzheimer Nederland is: “Had ik het maar eerder geweten”.

Wereldwijd heeft 75% van de mensen met dementie geen diagnose, dat is 41 miljoen mensen. In Nederland is dit percentage gelukkig een stuk kleiner, maak ook hier hebben ongeveer 100.000 van de naar schatting 290.000 mensen met dementie nog geen diagnose. Bovendien verergeren maatschappelijke stigmatisering, zelfstigmatisering en stigmatisering door de arts het toch al moeilijke traject.

Waaraan is dementie te herkennen?

  1. Geheugenverlies
  2. Moeite met het uitvoeren van dagelijkse taken
  3. Problemen met taal
  4. Desoriëntatie in tijd en plaats
  5. Slecht of verminderd begripsvermogen
  6. Problemen met het overzicht bewaren
  7. Dingen verkeerd opbergen
  8. Veranderingen in stemming en gedrag
  9. Uitdagingen met het begrijpen van visuele en ruimtelijke informatie
  10. Zich terugtrekken uit werk of sociale activiteiten

Tijdige zorg en ondersteuning

Alzheimer Nederland pleit voor tijdige diagnostiek bij dementie. Vroege diagnose is relevant en belangrijk. Een diagnose geeft namelijk toegang tot de juiste informatie, hulp, behandeling, ondersteuning en zorg. Een diagnose maakt ook een einde aan onzekerheid over de oorzaak van de symptomen en is een aanleiding om belangrijke financiële, juridische en medische beslissingen te nemen op een moment dat degene met dementie dat zelf nog kan doen. Maar ook in latere stadia van de ziekte is een diagnose belangrijk.

Gerjoke Wilmink, directeur-bestuurder van Alzheimer Nederland: “We hopen dat mensen eerder aan de bel trekken en zich niet schamen. Dementie is immers een hersenziekte. Zeker bij mensen met dementie op jonge leeftijd hopen we dat het eerder herkend zal worden. Nu duurt dat nog te lang.” In ons land duurt het gemiddeld 4,5 jaar voordat mensen met vroegtijdige dementie de juiste diagnose krijgen.

Het ADI-rapport suggereert dat gezondheidszorgsystemen wereldwijd jaarlijkse check-ups van de gezondheid van de hersenen zouden moeten invoeren voor 50-plussers. Dit wordt steeds makkelijker door de wetenschappelijke ontwikkeling van biomarkers. Vroegtijdige diagnose kan vervolgens risicobeperkende strategieën bevorderen.

Inzamelingsacties voor onderzoek

Er is veel onderzoek nodig om betere inzichten te krijgen in de oorzaak, preventie, diagnose en behandeling van dementie, want de verwachting is dat het aantal mensen met dementie in 2040 in ons land opgelopen zal zijn tot meer dan een half miljoen. Afgelopen weekend waren er al verschillende evenementen en inzamelingsacties, waaronder de negende editie van de fietstocht 2bike4alzheimer. De teller van deze sponsortocht stond zaterdag nog op 268.623 euro, maar is inmiddels al opgelopen tot ruim 270.000 euro. Met de opbrengst van 2bike4alzheimer kan Alzheimer Nederland dit onderzoek financieren.

Meer informatie:

Website Alzheimer-Nederland: https://www.alzheimer-nederland.nl/wereld-alzheimer-dag-2021

Rapport ADI: https://www.alzint.org/resource/world-alzheimer-report-2021/