Veiligheid en verdraagbaar­heid van atogepant en ubrogepant bij episodische migraine

juli 2025 Wetenschap Sanaa Benmoussa

Migraine is een veelvoorkomende, invaliderende neurologische aandoening die wereldwijd meer dan een miljard mensen treft, waarvan de meeste episodische migraine hebben. ‘Calcitonin gene-related peptide’-receptorantagonisten, zoals profylactische atogepant en ubrogepant voor acute behandeling, vormen een belangrijke behandeloptie vanwege hun gerichte werking en gunstige veiligheidsprofiel. Toch is er nog weinig klinische ervaring met het gelijktijdig gebruik van beide middelen. In de fase IV-studie TANDEM werd de veiligheid en verdraagbaarheid onderzocht van deze combinatie bij mensen met episodische migraine.

Bij episodische migraine (EM) treden minder dan 15 hoofdpijndagen per maand op, maar ondanks preventieve medicatie ervaren veel patiënten nog steeds doorbraakaanvallen die acute behandeling vereisen. ‘Calcitonin gene-related peptide’ (CGRP), een neuropeptide dat een grote rol speelt bij de ontwikkeling van migraine, is het richtpunt van moderne behandelingen. Atogepant is een orale CGRP-receptorantagonist die effectief is gebleken voor de preventie van EM door het verminderen van het aantal aanvallen. Ubrogepant is eveneens een orale CGRP-receptorantagonist, maar is bedoeld voor de acute verlichting van migraineaanvallen. Hoewel beide geneesmiddelen afzonderlijk als veilig en effectief worden beschouwd, is er weinig bekend over het gelijktijdig gebruik van deze middelen. De TANDEM-studie beoogde de veiligheid en verdraagbaarheid te evalueren van de combinatie van atogepant voor preventie en ubrogepant voor acute behandeling bij volwassenen met EM.

Studieopzet

De TANDEM-studie was een multicentrische, ‘open-label’-fase IV-studie in de VS, met 2 opeenvolgende behandelperioden van elk 12 weken en met een follow-up van 4 weken. Inclusiecriteria waren een leeftijd van 18-80 jaar, aanvangsleeftijd van migraine <50 jaar, een diagnose van EM (≥1 jaar), met gemiddeld 4-14 migrainedagen per maand in de 3 maanden voorafgaand aan de ‘screening’, en zonder chronische migraine, ernstige neurologische symptomen en comorbiditeiten (zoals hart- en vaatziekten, lever- of nierproblemen).

In de eerste behandelperiode kregen deelnemers atogepant (60 mg/dag) als profylactische behandeling, met hun eigen acute medicatie, exclusief andere CGRP-receptorantagonisten, voor doorbraakaanvallen. In de tweede behandelperiode werd atogepant voortgezet en konden deelnemers ubrogepant 100 mg zo nodig gebruiken voor acute aanvallen (maximaal 8 doses per 4 weken), met een optionele tweede dosis of eigen medicatie indien nodig.

De primaire uitkomstmaten waren de veiligheid en verdraagbaarheid van het gelijktijdig gebruik van atogepant en ubrogepant, beoordeeld aan de hand van ongewenste voorvallen die optraden tijdens de behandeling (‘treatment-emergent adverse events’, TEAE’s), laboratoriumwaarden, vitale functies, ECG en suïcidale symptomen.

Resultaten

Van de 352 ‘gescreende’ personen werden 263 geïncludeerd, van wie 262 atogepant kregen in de eerste behandelperiode en 218 doorgingen met atogepant plus ubrogepant in de tweede behandelperiode. De meerderheid was vrouwelijk (~82%) en wit (~80%), met een gemiddelde leeftijd van ongeveer 43 jaar. De deelnemende personen met EM gebruikten ubrogepant gemiddeld 6,6 dagen over 12 weken.

TEAE’s kwamen voor bij 49,6% van de deelnemers in de eerste behandelperiode en bij 43,1% in de tweede behandelperiode. De meest voorkomende TEAE’s (≥5%) waren COVID-19 (8,4% en 3,2%), vermoeidheid (6,5% en 1,4%), misselijkheid (6,1% en 0,9%), verminderde eetlust (5,7% en 0,9%) en constipatie (5,3% en 0,9%) in respectievelijk de eerste en tweede behandelperiode. Bij 9,9% van de patiënten leidden TEAE’s tot staken van de behandeling. Er werd geen verband gevonden tussen het aantal gebruiksdagen of doses ubrogepant en TEAE-incidentie.

Twee ernstige TEAE’s werden gemeld (ureterolithiasis in de eerste behandelperiode en cervicale myelopathie in de tweede), maar deze werden niet aan de behandeling toegeschreven. Laboratoriumwaarden en vitale parameters veranderden nauwelijks. Er waren geen relevante leverveiligheidsproblemen bij combinatiegebruik. Gewichtsverlies van ≥7% werd bij 13,2% van de deelnemers gerapporteerd.

Conclusie

De gelijktijdige behandeling met atogepant (preventief) en ubrogepant (acuut) blijkt veilig en goed te verdragen bij mensen met EM. De veiligheidsprofielen kwamen overeen met die van de middelen afzonderlijk. Deelnemers met excessief opioïdengebruik of ernstige hartziekten waren echter uitgesloten en de studiepopulatie bestond vooral uit vrouwen en witte deelnemers, wat de generaliseerbaarheid beperkt. Door het ‘open-label’-design en de korte duur (12 weken) zijn langere, gecontroleerde studies nodig om de langetermijnveiligheid te bevestigen.

Referentie

Ailani J, Lipton RB, Blumenfeld AM, et al. Safety and tolerability of ubrogepant for the acute treatment of migraine in participants taking atogepant for the preventive treatment of episodic migraine: results from the TANDEM study. Headache 2025;65:1005-14.