SAMENVATTING
REM-slaapgedragsstoornis (‘rapid eye movement sleep behavior disorder’; RBD) is een parasomnie die optreedt vanuit de REM-slaap en waarbij sprake is van het uitvoeren van soms agressieve droominhoud. Het ontbreken van de normaal aanwezige atonie tijdens de REM-slaap ligt ten grondslag aan RBD. Daarbij is sprake van een disbalans tussen excitatie en inhibitie van hersenstamkernen die betrokken zijn bij de regulatie van de spiertonus tijdens de REM-slaap. RBD kan optreden voorafgaand aan de ontwikkeling van de ziekte van Parkinson, dementie met ‘Lewy bodies’ en multipele systeematrofie, of in het beloop hiervan. Ook kan RBD optreden in het kader van een aantal andere neurologische aandoeningen, zoals auto-immuunencefalitiden en narcolepsie, en het gebruik van medicatie, zoals antidepressiva. Voor het stellen van de diagnose is een polysomnografie met video en extra EMG-beplakking vereist. Hiermee kan het ontbreken van de normaal aanwezige atonie tijdens de REM-slaap worden aangetoond en kunnen veelvoorkomende ‘mimics’ worden onderscheiden, zoals obstructieve slaapapneu, non-REM-parasomnie en slaapgerelateerde hypermotore epilepsie. De behandeling omvat adviezen ten aanzien van de veiligheid van de slaapomgeving en het verminderen van uitlokkende en/of verergerende factoren, zoals medicatie. Verdere behandeling is symptomatisch, met clonazepam en melatonine als meest gebruikte middelen.
(TIJDSCHR NEUROL NEUROCHIR 2023;124(1):4–12)
