Cladribine is een immunosuppressivum dat onder andere gebruikt wordt voor de behandeling van MS.1 Behandeling met cladribine beperkt de vorming van nieuwe laesies en kan de verergering van invaliditeit tegengaan op de korte en middellange termijn. Hoewel bekend is dat een cladribinebehandeling van twee jaar tot een responstermijn van 4 jaar kan leiden, is onbekend hoe de timing van cladribinebehandeling en eventuele herbehandeling met het middel de ziekte beïnvloedt.2 Tijdens ECTRIMS 2023 gaf Daniel O’Neill (Liverpool Hospital, Liverpool, Australië) een posterpresentatie over de 5-jaarsresultaten van het Sydney cladribine-cohort.3
Cladribine onderdrukt zowel T- als B-cellen, maar de langetermijneffecten van cladribinebehandeling op de concentraties van circulerende immunoglobulinen (Ig) zijn onduidelijk. Op dit moment zijn er te weinig klinische gegevens beschikbaar die een duidelijk beeld scheppen van de effecten van cladribinebehandeling op de lange termijn. ‘Real world’-data verschaffen de meest klinisch relevante informatie over de voordelen en risico’s van langetermijnbehandeling met cladribine.
Studieopzet
In deze observationele studie werden zowel retrospectieve als prospectieve gegevens verzameld, afkomstig van de neurologiekliniek in het Liverpool Hospital in Australië. De geïncludeerde patiënten werden hier tussen 2018 en april 2023 behandeld met cladribine. Bij aanvang van de studie werd onder andere bepaald hoeveel en welke ziektemodulerende geneesmiddelen (‘disease modifying therapies’, DMT’s) de patiënten in het verleden hadden gebruikt en werden een aantal laboratoriumtesten uitgevoerd, inclusief een immunologische screening (T- en B-cellen, immunoglobulinen). Daarnaast werden de Expanded Disability Status Scale (EDSS)-score (elke 6 maanden), activiteit op MRI (elk jaar) en de relapsen die plaatsvonden voorafgaand aan de studie beoordeeld. De huidige analyse omvat de gegevens van patiënten die tenminste één jaar behandeld zijn met cladribine en die minstens 6 maanden aan follow-up voltooiden.
Resultaten
De gegevens van 255 patiënten met MS werden geïncludeerd in de analyse, waarvan 82% vrouw. Gemiddeld genomen hadden de deelnemers 2,7 eerdere DMT’s gebruikt voorafgaand aan de huidige studie. De gemiddelde EDSS op baseline was 4,0. Een derde cladribinekuur van een jaar werd gegeven aan 28 patiënten met MS, terwijl 13 en 2 patiënten, respectievelijk, een vierde en vijfde jaar behandeld werden met cladribine. Slechts één patiënt werd gedurende 4 opeenvolgende jaren behandeld met cladribine.
Het algehele aangepaste jaarlijkse relapsrato was 0,06 (95%-BI: 0,05-0,07; p<0,001). Cladribinebehandeling bleek de gemiddelde EDSS te verbeteren (van 4,04 naar 3,83; p=0,015), terwijl het aantal lymfocyten (p<0,001), CD4+ T-cellen (p<0,001), CD8+ T-cellen (p<0,001) en IgM-moleculen (p=0,014) afnam. Er werd geen verandering gezien in het aantal CD19+ B-cellen en IgG-moleculen. De EDSS van 30% van de patiënten verbeterde, terwijl deze stabiel was bij 51% en verslechterde bij 19% van de deelnemers. Bij 18 (7,1%) patiënten werden middels MRI nieuwe laesies gedetecteerd. Binnen elk behandelingsjaar werden niet bij meer dan 12% van de patiënten een lymfopenie van graad 3 gezien. Er werden geen bijwerkingen gezien die nog niet eerder gerapporteerd werden bij cladribinebehandeling.
Conclusie
Uit deze observationele studie is gebleken dat cladribinebehandeling gerelateerd is aan een laag jaarlijks relapspercentage en weinig lymfopenie. Vier vijfde van de deelnemers vertoonde een stabiele of verbeterde EDSS-score tijdens de studieperiode. Hoewel cladribinebehandeling het aantal T-cellen en IgM-moleculen deed afnemen, werd geen effect gezien op het aantal B-cellen of IgG-moleculen.
Referenties
Naar boven
