Biomarkers bij de ziekte van Parkinson

februari 2023 Wetenschap Diede Smeets
Parkinson's disease. 3D illustration showing neurons containing Lewy bodies small red spheres which are deposits of proteins (alpha-synuclein) accumulated in the brain cells.

Hoewel neuroinflammatie zeker een rol lijkt te spelen bij de pathogenese van de ziekte van Parkinson, zijn de exacte onderliggende mechanismen nog niet volledig duidelijk. Een betrouwbare biomarker zou zowel voor het verkrijgen van mechanistische inzichten als voor het eerder diagnosticeren en beter monitoren van de ziekte ingezet kunnen worden. Daarom hebben Qu et al. recent een systematische review en meta-analyse naar inflammatoire biomarkers bij de ziekte van Parkinson gepubliceerd.

De meta-analyse omvatte 152 studies waarin de concentraties van biomarkers in het bloed of het hersenvocht, afkomstig van patiënten met de ziekte van Parkinson (Parkinson’s disease, PD) of controlepatiënten, werden gerapporteerd. Dit leidde tot de inclusie van 9.032 PD-patiënten en 12.628 controlepatiënten. In totaal werd de aanwezigheid van 92 verschillende biomarkers geanalyseerd.   

Biomarkers in het bloed

Volgens de meta-analyse werden verhoogde concentraties gevonden van IL-6 (p<0,001), TNF-α (p<0,001), IL-1β (p<0,001), sTNFR1 (p=0,048), CRP (p<0,001), CCL2 (p=0,007), CX3CL1 (p<0,001), CXCL12 (p=0,005), IGF-1 (p<0,001) en NT-pro (p<0,001) in het bloed van de PD-patiënten. De bloedconcentraties van IFN-γ (p=0,035), IL-4 (p=0,026) en IFN-α2 (p=0,008) waren juist lager in de PD-groep vergeleken met de controlegroep.

Biomarkers in de hersenvloeistof

In het hersenvocht van PD-patiënten werden hogere concentraties gezien van IL-6 (p=0,006), TNF-α (p=0,024), IL-1β (p=0,004), CRP (p=0,008), CCL2 (p=0,008) en NO (p=0,013) vergeleken met de controlepatiënten. Ook werden bij PD-patiënten lagere concentraties IL-16, IL-17A, CCL8, CCL23, CXCL1, β-NGF, FGF-19, stamcelfactor, CSF-1, PD-L1 en VEGF-A gevonden.

Conclusie

Deze resultaten laten daarmee zien dat patiënten met de ziekte van Parkinson inderdaad significant andere concentraties van inflammatoire markers vertonen in vergelijking tot mensen zonder Parkinson, zowel in het bloed als in het hersenvocht. Dit bevestigt de rol van neuroinflammatie in de pathogenese van de ziekte van Parkinson, maar om de onderliggende mechanismen beter te begrijpen zal meer onderzoek nodig zijn. De resultaten uit deze studie kunnen daar wellicht een handvat voor bieden.  

Referentie

Qu Y, Li J, Qin Q, et al. A systematic review and meta-analysis of inflammatory biomarkers in Parkinson’s disease. NPJ Parkinson’s Dis 2023;9:18.