Doordat de meeste fase III-studies maximaal 24 maanden duren zijn de effecten van de onderzochte behandelingen op de kwaliteit van leven op de langere termijn niet altijd duidelijk. Een studie gepresenteerd tijdens ECTRIMS 2022 onderzocht hoe de de patiëntgerapporteerde MSIS-29-uitkomst ingezet kan worden om veranderingen in kwaliteit van leven bij MS-patiënten te voorspellen op de lange termijn.
Klinische studies naar MS gebruiken over het algemeen aantal relapsen op jaarbasis en de progressie van invaliditeit gemeten met de Expanded Disability Status Scale (EDSS) of de effecten van de behandeling te meten. Daarnaast wordt in recente klinische studies het cognitief functioneren vaak beoordeeld aan de hand van een test gericht op de informatieverwerkingssnelheid zoals de Symbol Digital Modalities Test (SDMT). De meeste fase III-studies lopen echter maximaal 24 maanden. Meer kennis over de kwaliteit van leven (‘quality of life’, QoL) op de lange termijn zou het begrip van de ziekte en potentiële effecten van nieuwe behandelingen verbeteren.
Het doel van deze studie was een langetermijn-‘real-world’-context (5 en 10 jaar) voor 24-maandse veranderingen in de eindpunten van klinische studies met behulp van de MS-impactschaal (MSIS)-29 als patiëntgerapporteerde uitkomst en de klinische eindpunten relapsfrequentie, EDSS en SDMT. MSIS-29 bestaat uit 9 vragen over de psychologische en 20 over de fysieke staat van patiënten op een genormaliseerde schaal van 0-100.
De ‘real-world’-data van MS-patiënten met ziektemodulerende behandeling (1.945 patiënten met een 5-jaars patiëntgerapporteerde uitkomst, 389 patiënten met een 10-jaars patiëntgerapporteerde uitkomst) werd verzameld uit het Zweedse MS-register. Inclusiecriteria waren de diagnose ‘relapsing-remitting’-MS met een EDSS <6 en een leeftijd tussen 18-55 jaar op baseline. De tweede MSIS-29-observatie van elke patiënt werd gebruikt als baseline-waarde. De resultaten werden gecorrigeerd met de Holm-methode en een p-waarde <0,05 werd als statistisch significant beschouwd. Alle modellen werden gecorrigeerd voor leeftijd en klinische scores op baseline.
Een verslechtering van EDSS na 24 maanden was significant geassocieerd met zowel een 5- en 10-jaars verslechtering van de fysieke MSIS-29-score als een 5-jaarse verslechtering in de psychologische MSIS-29-score. Een verlaagde SDMT-score na 24 maanden was ook significant geassocieerd met een 5-jaars toename van zowel de fysieke als psychologische MSIS-29-scores. De relapsfrequentie vertoonde geen significante associatie met veranderingen in de MSIS-29.
Deze resultaten tonen volgens de onderzoekers aan dat een 24-maandse klinische verandering in zowel invaliditeit en cognitie mogelijk langetermijngevolgen heeft voor de kwaliteit van leven. Relapsen droegen in deze analyse niet significant bij aan de door de patiënt gerapporteerde impact van multiple sclerose op de lange termijn. Daarom zou de nadruk moeten liggen op de preventie van invaliditeitsprogressie op de korte termijn en cognitie, om zo potentieel dekwaliteit van leven op de langere termijn te verbeteren.
Forsberg L, Dormont F, Glaser HA. Short-term change in disability and processing speed, but not relapse rate, predicts health related quality of life five and ten years later. Gepresenteerd tijdens ECTRIMS 2022; abstract O104.
Naar boven
