Drie nieuwe geneesmiddelen voor behandeling chronische migraine opgenomen in basispakket

oktober 2021 Algemeen Willem van Altena
Human silhouette with lightning from the brain. Image on a scientific topic: the work of the brain, the emergence of ideas and thoughts. Medical topics: headaches, migraines, psychology and psychiatry.

Drie nieuwe medicijnen (CGRP-remmers) voor de behandeling van chronische migraine worden vanaf 1 november vergoed uit het basispakket. Het gaat om de middelen erenumab (Aimovig®, op de markt gebracht door Novartis), fremanezumab (AJOVY®, van farmaceut TEVA) en galcanezumab (Emgality®, van farmaceut Lilly). Er zijn wel voorwaarden aan de vergoeding verbonden: alleen patiënten met chronische migraine die niet reageren op 2 andere behandelmethoden die al worden vergoed komen in aanmerking. Zorgverleners en zorgverzekeraars moeten nog duidelijke afspraken maken over gepast gebruik, zoals start- en stopcriteria als de remmers bij een patiënt onvoldoende resultaat geven.

Het Zorginstituut heeft demissionair minister De Jonge gevraagd om ook om een uitzondering te maken voor een groep van 400 à 500 mensen met chronische migraine. Zij hebben nog niet altijd alle behandelstadia met de 2 andere medicijnen doorlopen, maar gebruiken de remmers al omdat ze mee hebben gedaan aan een zogeheten Managed Access Program van de drie farmaceutische bedrijven.

Episodische migraine

Mensen met episodische migraine (minder dan 14 hoofdpijndagen per maand) krijgen de nieuw toegelaten middelen nog niet vergoed. Er is eerst meer wetenschappelijk onderzoek nodig om vast te stellen voor welke groep patiënten met episodische migraine deze medicijnen echt meerwaarde hebben. Pas als de farmaceutische bedrijven hun aanvraag indienen, kan het Zorginstituut starten met een beoordeling.

CGRP is een afkorting van calcitonine gene related peptide, een eiwit dat vaatverwijdend eiwit dat in zenuwen voor het doorgeven van pijn- en andere signalen. Tijdens migraine-aanvallen komt dit eiwit massaal vrij in de bloedbaan en verhevigt de ernst en duur van de aanval. Het afremmen van het eiwit kan een pijngolf tegengaan.

Halvering

De 3 CGRP-remmers erenumab (Aimovig®), fremanezumab (AJOVY®) en galcanezumab (Emgality®) blijken in klinische studies alle drie te werken bij patiënten met chronische migraine die therapieresistent zijn voor de 2 andere migrainemiddelen die in het basispakket zitten. Bij 20% is er zelfs sprake van een halvering van het aantal migrainedagen per maand. Dat betekent een enorme verbetering van hun kwaliteit van leven. Bij chronische migraine heeft iemand minimaal 15 dagen per maand hoofdpijn, waarvan minstens 8 dagen migraine. In Nederland komen naar schatting tussen de 2700 en 3600 patienten in aanmerking voor behandeling met CGRP-remmers.

In 2019 had het Zorginstituut zich al eens gebogen over toelating van erenumab voor de behandeling van patiënten met zowel chronische als episodische migraine. Het advies was toen om het middel nog niet uit het basispakket te vergoeden, omdat erenumab niet aantoonbaar beter werkte en met een prijskaartje van bijna 6000 euro per patiënt per jaar veel duurder was dan de bestaande migrainemiddelen. Wel heeft het Zorginstituut vervolgens het initiatief genomen om samen met zorgverleners en patiëntenverenigingen te verkennen voor welke groep migrainepatiënten de CGRP-remmers wél van meerwaarde konden zijn. De uitkomst hiervan was dat dit het geval is voor patiënten met chronische migraine die niet (meer) reageren op de bestaande migrainemiddelen. Daarna hebben Novartis, Lilly en TEVA, de gezamenlijke fabrikanten van de CGRP-middelen, een vergoedingsaanvraag voor 3 CGRP-remmers voor deze specifieke groep patiënten ingediend.

Gepast gebruik

Omdat het om relatief dure geneesmiddelen zijn er wel nadere voorwaarden omtrent gepast gebruik gesteld aan de verstrekking ervan binnen het basispakket. Mensen kunnen geen CGRP-remmers als eerstelijnsbehandeling krijgen: eerst moet geprobeerd worden of de goedkopere middelen topiramaat of valproaat, en daarna botulinetoxine A (botox) aanslaan. Pas als duidelijk is dat die behandelingen niets uithalen kan een patiënt met chronische migraine een CGRP-remmer vergoed krijgen. Belangrijk is ook dat patiënten stoppen met de CGRP-remmer, als blijkt dat die niet werkt.

De drie CGRP-remmers die nu in de basisvergoeding opgenomen worden zijn overigens niet de enige. Begin 2022 wordt mogelijk een vierde middel goedgekeurd, eptinezumab (Vyepti®, op de markt gebracht door Lundbeck Seattle BioPharmaceuticals).

Meer informatie

Lees hier het volledige advies van Zorginstituut Nederland aangaande de vergoeding van de drie migraineremmers.