TNN - jaargang 119, nummer 4, augustus 2018
dr. G. Hageman , dr. M.E. de Koning , dr. J. Nihom , prof. dr. J. van der Naalt
Jaarlijks worden in Nederland 75.000 slachtoffers van een fietsongeval behandeld op een afdeling Spoedeisende Hulp (SEH) en worden 15.000 fietsers na een ongeval in het ziekenhuis opgenomen. In dit artikel inventariseren we onderliggende oorzaken van fietsongevallen met hoofdletsel. Het betreft een multicenter prospectief onderzoek naar risicofactoren bij patiënten van 16 jaar of ouder met een Glasgow Coma Somscore (GCS) van 9–15, die op de SEH werden gezien met een licht tot matig-ernstig traumatisch hoofdletsel. Van 1 januari 2013 tot 31 december 2015 werden in het Medisch Spectrum Twente in Enschede en in het UMCG in Groningen 806 patiënten geïncludeerd. Demografische gegevens, het aantal fietsongevallen en de onderliggende oorzaken (met name alcoholgebruik) werden bestudeerd. Er waren 791 patiënten met een licht en slechts 15 met een matig-ernstig traumatisch hoofdletsel. Het betrof 497 mannen en 309 vrouwen met een gemiddelde leeftijd van 42,8 jaar (spreiding 16–91). Bij 239 van deze 806 patiënten (30%) deed zich een fietsongeval voor; 197 op een normale fiets, 13 op een elektrische fiets, 24 op een racefiets en 5 op een mountainbike. De ongevallen op een normale fiets betroffen 106 mannen en 91 vrouwen, gemiddelde leeftijd 45,0 jaar. Deze fietsongevallen vonden opvallend vaak ’s nachts plaats, na alcoholgebruik. Bij 92 van de 197 ongevallen (47%) met een normale fiets was alcoholgebruik in het spel. Fietsongevallen zijn bij 30% van de patiënten oorzaak van traumatisch hersenletsel, vaak in combinatie met alcoholgebruik. Preventieve maatregelen, met bijvoorbeeld alcoholcontroles voor fietsers, zijn nodig om het aantal fietsongevallen met hoofdletsel te verminderen.
(TIJDSCHR NEUROL NEUROCHIR 2018;119(4):118–22)
TNN - jaargang 119, nummer 3, juni 2018
dr. J.P. Mostert
TNN - jaargang 119, nummer 3, juni 2018
P.A. Kramer , dr. J.M.M. Rondeel , E. Kneppers , prof. dr. G.J. Ossenkoppele , prof. dr. A.A. van de Loosdrecht , dr. B.W. van Oosten
Bij autologe hematopoëtische stamceltransplantatie (aHSCT) worden stamcellen van de patiënt zelf geïnfundeerd nadat met chemotherapie het beenmerg leeg is gemaakt. De uitgroei van nieuwe cellen leidt onder meer tot vernieuwing van het immuunsysteem, waardoor het een effectieve behandeling kan zijn bij auto-immuunziekten. Internationaal worden studies verricht met aHSCT bij multiple sclerose. Hoewel nog in de kinderschoenen, laten enkele studies veelbelovende resultaten zien bij een selecte groep patiënten.(TIJDSCHR NEUROL NEUROCHIR 2018;119(3):84–94)
Lees verderTNN - jaargang 119, nummer 3, juni 2018
prof. dr. Y.M. Ruigrok , prof. dr. G.J.E. Rinkel
Een subarachnoïdale bloeding uit een gebarsten intracranieel aneurysma (aSAB) treft relatief jonge mensen (gemiddelde leeftijd 50 jaar) en heeft een slechte prognose; 35% van de patiënten overlijdt. Hierdoor leidt aSAB op bevolkingsniveau tot een groot verlies van productieve levensjaren en tot hoge socio-economische kosten. De belangrijkste personen met een verhoogd risico op aSAB zijn degenen met een familiaire belasting voor aSAB. Voor mensen met een familiaire belasting is preventie van aSAB mogelijk door screening met MRA op nog ongeruptureerde intracraniële aneurysmata (OIA’s) en preventieve behandeling van de gevonden OIA’s. Modelmatige studies hebben aangetoond dat screening kosteneffectief is bij mensen met een familiaire belasting. Bij personen met 2 of meer aangedane eerstegraads familieleden met een doorgemaakte aSAB is seriële screening elke 5 jaar kosteneffectief bij personen tussen de 20 en 70–80 jaar. Recent onderzoek toont aan dat screening ook kosteneffectief is bij personen met maar 1 aangedaan eerstegraads familielid met een doorgemaakte aSAB als deze screening tweemaal in het leven rond de leeftijd van 40 en 55 jaar wordt verricht. Familieleden van aSAB-patiënten moeten gewezen worden op het verhoogde risico op aSAB, en op de mogelijkheid en de voor- en nadelen van screening. Deze uitbreiding van het aantal familieleden van aSAB-patiënten die in aanmerking komen voor screening zal leiden tot uitdagingen bij de implementatie, vanwege het toenemende aantal consulten voor het bespreken van voor- en nadelen van screenen, het toenemende aantal MRA’s, en het toenemende aantal OIA’s dat gevonden en behandeld zal worden.
(TIJDSCHR NEUROL NEUROCHIR 2018;119(3):95–100)
TNN - jaargang 119, nummer 3, juni 2018
I.P. Miah , D.C. Holl , prof. dr. W.C. Peul , prof. dr. C.M.F. Dirven , van Kooten , dr. V. Volovici , drs. K.H. Kho , dr. H.M. den Hertog , H.F. Lingsma , dr. R. Dammers , dr. N.A. van der Gaag , dr. K. Jellema , namens de Dutch Chronic Subdural Hematoma Research Group (DSHR)
TNN - jaargang 119, nummer 2, april 2018
dr. T. Decramer , prof. dr. P. Janssen , prof. dr. T. Theys
‘Transcranial focused ultrasound’ (tFUS) is een nietinvasieve techniek waarbij ultrasone golven geconcentreerd worden op een gebied in de hersenen, waardoor er zeer lokaal een hoge energie-afgifte ontstaat. De laatste jaren is deze techniek aan een opmars bezig, omdat de ultrasone golven op een betrouw bare manier intracranieel geconcentreerd kunnen worden. Bij hoge energiewaarden ontstaat daarbij een laesie. Onder deze vorm wordt tFUS momenteel reeds klinisch gebruikt als alternatief voor ‘deep brain stimulation’ (‘MR guided FUS’). Bij lage energiewaarden onstaat een transiënt neuromodulatie-effect, door het focaal beïnvloeden van ionkanalen, wat momenteel experimenteel gebruikt wordt.
Naast de effecten op het neurale weefsel kan met deze techniek eveneens op transiënte wijze de bloed-hersenbarrière geopend worden, wat gerichte geneesmiddelafgifte mogelijk maakt. tFUS is een veelbelovende techniek die potentieel toepasbaar is bij diverse aandoeningen van het zenuwstelsel en in de toekomst meer en meer gebruikt zal worden.
(TIJDSCHR NEUROL NEUROCHIR 2018;119(2):40–5)
TNN - jaargang 119, nummer 1, februari 2018
R.C. Kerssies , dr. K.S. Han , T.W.M. Raaijmakers
De rol van corticosteroïden bij de behandeling van patiënten met een chronisch subduraal hematoom (CSDH) is niet duidelijk. Sommigen veronderstellen dat corticosteroïden een rol spelen in het lokale proces van ontsteking en oedeemvorming, waardoor het CSDH en de klinische symptomen mogelijk sneller afnemen en hiermee een operatie uitgesteld of zelfs vermeden kan worden. Er zijn tot op heden geen landelijke richtlijnen of protocollen die voldoende wetenschappelijk onderbouwde behandelrichting geven. In de dagelijkse praktijk wordt deze behandeling door neurologen en neurochirurgen dan ook zeer wisselend toegepast. Om meer duidelijkheid te verkrijgen over de positieve en negatieve aspecten van de behandeling met corticosteroïden is een systematische literatuurstudie uitgevoerd.
(TIJDSCHR NEUROL NEUROCHIR 2018;119(1):3–12)
Naar boven
